بیانات

زهد یا رُهبانیت؟

برخى «زهد» را به «رهبانیت» تفسیر کرده‌اند؛ یعنى زاهد را کسى مى‌دانند که از نعمت‌هاى حلال خدا و زینت‌هاى مشروع آن چشم بپوشد. اسلام، پیروان خود را به زهد، توصیه مى‌فرماید ولى از رهبانیت پرهیز مى‌دهد.

برخى زهد را به رُهبانیت تفسیر کرده‌اند؛ یعنى زاهد را کسى مى‌دانند که از نعمت‌هاى حلال خدا و زینت‌هاى مشروع آن چشم بپوشد.

اسلام، پیروان خود را به زهد، توصیه مى‌فرماید ولى از رُهبانیت پرهیز مى‌دهد. رسول گرامى اسلام صلى‌الله‌علیه‌و‌آله به عثمان‌بن‌مظعون، که کار و زندگى را رها کرده و رُهبانیت، پیشه کرده بود، فرمود:

إنَّ اللهَ تعالى لَمْ یکتُبْ علینا الرهبانّیةَ إنّما رُهبانیةُ اُمّتى الجهادُ فى سبیل الله؛[١]

خداوند متعال بر امت من رُهبانیت را مقرر نداشته است و رُهبانیت امت من، همان جهاد در راه خداست.

شیخ صدوق رحمه‌الله از امام صادق علیه‌السلام نقل مى‌کند:

قال رسولُ‌اللّهِ صلى‌الله‌علیه‌و‌آله: لیسَ فى امّتى رُهبانیةٌ و لاسیاحَةٌ و لا زَمٌّ یعنى السکوت؛[٢]

پیامبر فرمود: رُهبانى‌گرى و سیاحت و سفرِ بى‌هدف و سکوت (پرهیز از معاشرت با مردم) در امت من نیست.

در تفسیر مجمع‌البیان در حدیثى از ابن‌مسعود مى‌خوانیم: همراه پیامبر صلى‌الله‌علیه‌و‌آله در حال حرکت بودیم که پیامبر صلى‌الله‌علیه‌و‌آله به من فرمود: آیا از رازِ پیدایش رُهبانیت در میان مسیحیان خبر دارى؟ پاسخ دادم: خدا و رسول او آگاه‌ترند. پیامبر فرمود: پس از عیساى مسیح، پیروان او بر اثر ارتکاب معاصى، دچار جنگ‌هاى خانمان‌سوزى از ناحیه جباران شدند و جمعیت آنان از آبادى‌ها به بیابان‌ها و کوهستان‌ها پناهنده گشتند و بر‌این‌اساس، روحیه رُهبانى‌گرى در میان آنان تقویت شد و سپس آیه «وَرَهْبانِـیةً ابْتَدَعُوها» را تلاوت کرد و افزود: آیا مى‌دانى رُهبانیت امت من در چیست؟ پاسخ دادم: خدا و رسول او داناترند. پیامبر فرمود: رُهبانیت امت من عبارت است از: هجرت، جهاد، نماز، روزه، حج و عمره.[٣]آیت‌الله‌العظمی محفوظی، اخلاق اسلامی، ص٢٧٠.


[1]. سفینة البحار، ج۱، ص۵۴.

[2]. خصال صدوق، ص۱۳۲.

[3]. تفسیر المیزان، ج۲۷، ص۱۷۵.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *