احکام, احکام اموات, غسـل

نماز ميّت

(۵١۴) نماز خواندن بر میت شیعه اثنى عشرى واجب است بلکه بر هرمسلمان که شهادتین مى‌‌گوید تا وقتى که چیزى که منافات با شهادتین دارد از او صادر نشده باشد، بنابر اقوى واجب است و خواندن نماز میت بر کسانى که محکوم به کفر هستند مثل غُلاة و خوارج و نواصب جایز نیست. نماز میت بر بچه اگر شش سالش تمام شده باشد واجب است، بلکه بنا بر احتیاط اگر عارف به نماز باشد و کمتر از شش سال هم داشته باشد باید بر او نماز بخوانند‌‌، ولى باید پدر و مادر آن بچه یا یکى از آنان مسلمان باشند‌‌، و اگر عارف به نماز نیست باید شش سالش تمام شده باشد‌‌.

(۵١۵) نماز بر میت دیوانه‌‌اى که پدر یا مادرش مسلمان هستند واجب است؛ و همچنین است نماز بر مرده‌‌اى که در بلاد اسلامى پیدا شود. و همین طور است مرده‌‌اى که در بلاد کفر پیدا شود و در آن جا مسلمانان هم زندگى کنند، و احتمال برود که این میت مسلمان باشد و یا از مسلمان متولد شده باشد.

(۵١۶) نماز میت واجب کفایى است، که با خواندن یک نفر از دیگران ساقط مى‌‌شود، به شرط آن که نمازگزار شیعه اثنى عشرى و بنا بر احوط بالغ باشد‌‌.

(۵١٧) نماز میت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن خوانده شود‌‌، و اگر وظیفه غیر از غسل و حنوط و کفن است آنچه وظیفه است انجام بگیرد و بعد از آن نماز خوانده شود. و اگر پیش از اینها، یا در بین اینها بخوانند، اگر چه از روى فراموشى یا ندانستن مسأله باشد کافى نیست.

(۵١٨) کسى که مى‌‌خواهد نماز میت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمّم باشد و بدن و لباسش پاک باشد و اگر لباس او غصبى هم باشد اشکال ندارد‌‌، ولى احتیاط در این است که اگر غسل بر او واجب است‌‌، بدون غسل‌‌، و اگر وظیفه‌‌اش تیمم بدل از غسل است بدون تیمم نماز نخواند‌‌.

(۵١٩) نماز خواندن زن بر میت با شرایطش مجزى است و از دیگران ساقط مى‌‌شود.

(۵٢٠) کسى که به میت نماز مى‌‌خواند، باید رو به قبله باشد و نیز واجب است میت را مقابل او به پشت بخوابانند، به طورى که سر او به طرف راست نمازگزار و پاى او به طرف چپ نمازگزار باشد.

(۵٢١) مکان نمازگزار نباید از جاى میت به قدرى پست تر یا بلندتر باشد که عرفاً نماز بر این میت صدق نکند، ولى پستى و بلندى مختصر اشکال ندارد.

(۵٢٢) نمازگزار نباید به قدرى از میت دور باشد که عرفاً نماز بر این میت صدق نکند‌‌؛ ولى کسى که نماز میت را به جماعت مى‌‌خواند‌‌، اگر از میت دور باشد‌‌، چنانچه صف ها به یکدیگر متصل باشند اشکال ندارد‌‌.

(۵٢٣) نمازگزار باید مقابل میت بایستد، ولى اگر نماز به جماعت خوانده شود و صف جماعت از دو طرف میت بگذرد، نماز کسانى که مقابل میت نیستند اشکال ندارد.

(۵٢۴) اگر کسى موقعى به نماز جماعت میت رسید که بعضى از تکبیرات آن خوانده شده، مى‌‌تواند اقتدا کند ولى باید در هر تکبیر به وظیفه خود عمل کند، یعنى دعاى مربوط به همان تکبیر را خودش بخواند و بعد از فراغ امام بقیه تکبیرات را تمام کند.

(۵٢۵) بین میت و نمازگزار، نباید پرده و دیوار یا چیزى مانند اینها باشد، به طورى که نماز بر آن میت عرفاً صدق نکند، ولى اگر میت در تابوت و مانند آن باشد اشکال ندارد.

(۵٢۶) در وقت خواندن نماز، باید عورت میت پوشیده باشد و اگر کفن کردن او ممکن نیست‌‌، باید عورتش را‌‌، اگر چه با تخته و آجر و مانند اینها باشد‌‌ بپوشانند‌‌.

(۵٢٧) نماز میت را باید ایستاده و با قصد قربت بخواند‌‌، و در موقع نیت میت را معین کند‌‌، مثلا نیت کند نماز مى‌‌خوانم بر این میت قربةً الى الله‌‌.

(۵٢٨) اگر کسى نباشد که بتواند نماز میت را ایستاده بخواند، مى‌‌شود نشسته بر او نماز خواند. و چنانچه بعد از خواندن تمام نماز و یا قسمتى از آن به طور نشسته، شخصى که قادر بر نماز خواندن به طور ایستاده است پیدا شود، بنا بر احتیاط واجب باید نماز اعاده شود.

(۵٢٩) اگر چند میت با هم حاضر بودند، مى‌‌تواند براى همه یک نماز بخواند ولى در دعاهایى که بعد از تکبیر چهارم خوانده مى‌‌شود باید ضمایر به صورت جمع گفته شود؛ و مى‌‌تواند براى هر کدام یک نماز بخواند.

(۵٣٠) مکروه است بر میت چند مرتبه نماز بخوانند، در صورتى که هر دو نماز از هر نظر مثل هم باشند؛ ولى اگر میت صاحب فضیلت ایمانى مانند حضرت حمزه و فاطمه بنت اسد و سهل بن حنیف باشد مکروه نیست.

(۵٣١) اگر میت را عمداً یا از روى فراموشى یا به جهت عذرى بدون نماز دفن کنند، یا بعد از دفن معلوم شود نمازى که بر او خوانده شده باطل بوده است‌‌، اگر خارج کردن میت از قبر ممکن نیست یا موجب بى‌‌احترامى به او مى شود، واجب است به قبر او نماز بخوانند. و گرنه احتمال دارد مثل غسل دادن و کفن کردن میت، بیرون آوردن میت و خواندن نماز بر بدن او واجب باشد. و اما اگر بعد از نماز خواندن به قبر میت، بدن او به سببى مثل سیل و نظیر آن خارج شد‌‌، بنا بر احتیاط واجب این نماز اعاده شود‌‌.

(۵٣٢) در صورت مزاحمت نماز فریضه با نماز میت هرکدام که وقتش تنگ است مقدّم است‌‌؛ و اگر وقت هردو وسعت دارد مخیر است‌‌؛ و در صورتى که وقت هردو تنگ شده باشد، به طورى که در تأخیر دفن، خوف بر میت وجود دارد اظهر تقدیم فریضه و نماز خواندن بر قبر میت بعد از دفن اوست.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *