سجده سهو

براى پنج چیز بعد از سلام نماز‌‌، انسان باید دو سجده سهو به دستورى که بعداً گفته مى‌‌شود بجا آورد‌‌:

١ ـ اگر در بین نماز سهواً حرف بزند‌‌.

٢ ـ اگر یک سجده را فراموش کند‌‌.

٣ ـ اگر در نماز چهار رکعتى بعد از سجده دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت، ولى اگر قبل از تمام شدن سجده دوم شک کند، عمل به وظیفه‌‌اى که قبلا گفته شد مى‌‌نماید و بنا بر احتیاط دو سجده سهو بجا مى‌‌آورد؛ و همچنین اگر در حال ایستاده شک کرد که شش رکعت خوانده یا پنج رکعت‌‌، بدون رکوع مى‌‌نشیند و تشهد خوانده‌‌، سلام مى‌‌دهد و دو سجده سهو براى ایستادن بى‌‌جا و دو سجده دیگر براى شکى که کرده‌‌، بنا بر احتیاط انجام مى‌‌دهد‌‌.

۴ ـ جایى که نباید نماز را سلام دهد، مثلا در رکعت اول، سهواً سلام بدهد.

۵ ـ اگر سهواً چیزى از غیر رکن را کم یا زیاد کند، بنابر احتیاط دو سجده سهو بجا مى‌‌آورد.

(١٠٠۵) اگر انسان اشتباهاً یا به خیال اینکه نمازش تمام شده حرف بزند باید دو سجده سهو بجا آورد.

(١٠٠۶) اگر چیزى را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند براى دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست، و همچنین اگر در بین نماز احتیاط موجبات سجده سهو پیش بیاید، بنابر اظهر سجده سهو واجب نمى‌‌شود.

(١٠٠٧) اگر در نماز سهواً مدتى حرف بزند و تمام آنها یک مرتبه حساب شود، دو سجده سهو بعد از سلام نماز کافى است.

(١٠٠٨) اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید یا کمتر از یک مرتبه بگوید باید دو سجده سهو بجا آورد.

(١٠٠٩) اگر در جایى که نباید سلام دهد‌‌، به نیت سلام اشتباهاً هرسه سلام را بگوید دو سجده سهو کافى است‌‌.

(١٠١٠) اگر یک سجده یا تشهد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید، و یا گمان کند که سجده را از رکعت پیش فراموش کرده است، باید برگردد و بجا آورد، و بعد از نماز براى قیام بى‌‌جا احتیاطاً دو سجده سهو بجا آورد و همچنین بنا بر احوط دو سجده سهو دیگر براى زیاد شدن قرائت یا تسبیحات ـ‌‌اگر آنها را خوانده باشد‌‌ـ بجا آورد‌‌.

(١٠١١) اگر در رکوع یا بعد از آن یادش بیاید که یک سجده یا تشهد را از رکعت پیش فراموش کرده، باید بعد از سلام بنا بر اظهر سجده یا تشهد را قضا نماید و بعد از آن براى تشهد فراموش شده دو سجده سهو و بنا بر احتیاط واجب براى یک سجده فراموش شده نیز دو سجده سهو بجا آورد‌‌.

(١٠١٢) اگر سجده سهو را بعد از سلام نماز عمداً بجا نیاورد، معصیت کرده و واجب است هرچه زودتر آن را انجام دهد و چنانچه سهواً بجا نیاورد، هروقت یادش آمد باید فوراً انجام دهد و لازم نیست نماز را دوباره بخواند‌‌.

(١٠١٣) اگر شک دارد که سجده سهو بر او واجب شده یا نه‌‌، لازم نیست بجا آورد‌‌.

(١٠١۴) کسى که شک دارد دو سجده سهو بر او واجب شده یا چهار سجده، اگر دو سجده بنماید کافى است.

(١٠١۵) اگربداند یکى‌‌از دو سجده سهو را بجانیاورده، در محل تدارک مى‌‌کند و در غیر محل بنا بر احتیاط واجب دو سجده سهو بجا آورد و اگر بداند سهواً سه سجده کرده، بنا بر احتیاط مستحب دوباره دو سجده سهو بنماید.

(١٠١۶) اگر واجبى از واجبات سجده سهو را فراموش کرد، اگر محل آن نگذشته آن را بجا مى‌‌آورد و اگر بعد از سلام فهمید، بنابراحتیاط سجده سهو را اعاده کند.

(١٠١٧)اگر در سجده سهو شک کرد که دو سجده بجا آورده یا یک سجده، بنا را بر دو مى‌‌گذارد‌‌، اگر چه قبل از تشهد باشد‌‌، و اگر شک کرد که دو سجده بجا آورده یا سه سجده‌‌، بنا را بر دو مى‌‌گذارد و همچنین به شک در ذکر یا طمأنینه اعتنا نمى‌‌کند‌‌، اگر چه قبل از سربرداشتن از سجده باشد، امّا اگر شک کرد که اصل سجده را بجاآورده یا نه، باید بجا آورد.