سجده واجب قرآن

(٨٩٧) در هریک از چهار سوره‌‌: «‌‌سجده‌‌» (‌‌سوره ٣٢‌‌)‌‌، «‌‌فصّلت‌‌» (‌‌سوره ۴١‌‌)‌‌، «‌‌نجم‌‌» (‌‌سوره ۵٣‌‌)‌‌، «‌‌علق‌‌» (‌‌سوره ٩۶‌‌)‌‌، یک آیه سجده است که اگر انسان بخواند یا به آن گوش دهد، بعد از تمام شدن آن آیه، باید فوراً سجده کند؛ و اگر فراموش کرد هروقت یادش آمد باید سجده نماید‌‌.

(٨٩٨) اگر انسان موقعى که آیه سجده را مى‌‌خواند، از دیگرى هم بشنود‌‌، چنانچه گوش داده دو سجده نماید و اگر به گوشش خورد، یک سجده کافى است اگر چه احتیاط در دو سجده است. و اگر انسان چند دفعه آیه سجده را شنید و یا خود قرائت کرد اگر بعد از اولى سجده کرد واجب است باز هم براى دفعات بعد سجده کند؛ و اگر سجده نکرد بنابر احتیاط واجب براى هر قرائت یا شنیدن آیه سجده کند.

(٨٩٩) در غیر نماز اگر در حال سجده آیه سجده را بخواند یا به آن گوش بدهد باید سر از سجده بردارد و دوباره سجده کند.

(٩٠٠) اگر آیه سجده را از کسى که قصد خواندن قرآن ندارد، بشنود، یا از ضبط صوت بشنود لازم نیست سجده نماید، ولى اگر از وسیله‌‌اى که مثل بلندگو صداى خود انسان را مى‌‌رساند بشنود، واجب است سجده کند.

(٩٠١) در وجوب سجده براى کسى که آیه سجده را مى‌‌شنود، فرق نمى‌‌کند که قرائت کننده مکلف باشد یا نباشد، و آنکه قرائت کننده خودش هم سجده کند یا نکند، و آنکه صحیح قرائت کند یا غلط، اما به صورتى که معلوم و مشخص باشدکه آیه سجده را تلاوت کرده، و همین طور فرق نمى‌‌کند که به صورت حرام، مثل غنا بخواند یا نه، و آنکه شنیدن به صورت حرام باشد مثل التذاذ از صداى اجنبیه یا نه‌‌، و باز هم فرق نمى‌‌کند که وقت گوش دادن بداند که به آیه سجده گوش مى‌‌دهد و یا بعد از گوش دادن بفهمد آیه سجده بوده است. و اما اگر قرائت‌‌کننده طفل غیرممیز باشد و یا از شخص خواب بشنود سجده واجب نمى‌‌شود و همچنین است اگر شنونده کلمات و حروف را تشخیص ندهد و فقط همهمه‌‌اى بشنود.

(٩٠٢) در سجده واجب قرآن باید نیت سجده کردن را داشته باشد و مکان هم مباح باشد و طورى باشد که اگر مردم دیدند، بگویند سجده کرد، ولى سایر شرایطى که در سجده نماز معتبر است لازم نیست مانند پوشانیدن عورت و پاک بودن مُهر یا چیزى که بر آن سجده مى‌‌کنند و بلندتر نبودن محل سجده از محل پا و گذاشتن دست‌‌ها و زانوها و نوک انگشتان بزرگ پا بر زمین و مانند اینها، اگر چه رعایت این امور مورد احتیاط است‌‌.

(٩٠٣) هرگاه در سجده واجب قرآن پیشانى را به قصد سجده به زمین بگذارد‌‌، اگر چه ذکر نگوید کافى است‌‌، و گفتن ذکر مستحب است‌‌، و بهتر است بگوید‌‌:

«‌‌لاإلهَ اِلاّ اللهُ حَقّاً حَقّاً لااِلهَ اِلاّاللهُ ایماناً وَ تَصْدیقاً لااِلهَ اِلاّ اللهُ عُبودِیةً وَ رِقّاً سَجَدْتُ لَک یا رَبِّ تَعَبُّداً وَ رِقّاً لامُسْتَنکفاً وَ لامُسْتَکبِراً بَلْ اَنَا عَبْدٌ ذَلیلٌ ضَعیفٌ خائِفٌ مُسْتَجیر‌‌»‌‌.