احکام, راه ثابت شدن اول ماه, مصرف زكات

شرايط مستحقين زكات

(١۵٣٣) مستحق زکات باید مؤمن (‌‌شیعه‌‌) باشد مگر مورد چهارم و هفتم از مصارف زکات، که شرایط خاص خود را دارد.

(١۵٣۴) اگر طفل یا دیوانه‌‌اى از شیعه فقیر باشد، انسان مى‌‌تواند به ولىّ او زکات بدهد که به مصرف او برساند.

(١۵٣۵) اگر به ولىّ طفل و دیوانه دسترسى ندارد، مى‌‌تواند خودش یا به وسیله فردى امین زکات را به مصرف طفل یا دیوانه برساند؛ و باید موقعى که زکات را به مصرف آنان مى‌‌رساند، نیت زکات کند. و اگر طفل ممیز است و اطمینان دارد که در همان مواردى صرف مى‌‌کند که ولىّ او صرف مى‌‌کرد، مى‌‌توان به خود طفل نیز داد و همچنین به سفیه، با اطلاع ولىّ او، مى‌‌توان زکات داد.

(١۵٣۶) به کسى که معصیت کبیره و امورى که در اسلام منکر و قبیح هست مرتکب مى‌‌شود، مخصوصاً کسى که آشکارا معصیت انجام مى‌‌دهد بنابر احتیاط واجب نباید زکات بدهند، مگر به قدر ضروریات او و خانواده‌‌اش.

(١۵٣٧) انسان نمى‌‌تواند مخارج کسانى، مثل اولاد، که خرجشان بر او واجب است از زکات بدهد، ولى اگرمخارج‌‌آنان را ندهد، دیگران مى‌‌توانند به آنان زکات بدهند.

(١۵٣٨) اگر انسان زکات به پسرش بدهد که خرج زن و خدمتکار خود کند اشکال ندارد.

(١۵٣٩) زنى که صیغه شده اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران میتوانند به او زکات بدهند، ولى اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد یا به جهت دیگرى دادن مخارجش بر او واجب باشد، در صورتى که بتواند مخارج آن زن را بدهد یا زن بتواند او را مجبور کند، نمى‌‌شود به آن زن از سهم فقرا زکات داد.

(١۵۴٠) زن مى‌‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر، زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.

(١۵۴١) سید نمى‌‌تواند از غیر سید زکات بگیرد، ولى اگر خمس و سایر وجوهات کفایت مخارج او را نکند و ناچار به گرفتن زکات باشد، مى‌‌تواند از غیر سید زکات بگیرد، ولى احتیاط واجب آن است که اگر ممکن باشد فقط به مقدارى که براى مخارج سالانه‌‌اش ضرورى باشد بگیرد و اگر در اثناى سال از زکات بى‌‌نیاز شد آن را عودت یا با اذن زکات دهنده به مصرف مستحقین زکات برساند و خودش از خمس استفاده کند.