در عرفان‌های مثبت و حقیقی، هدف متعالی انسان «قرب الهی» است. محور همه فعالیت سالک واقعی خداست: عبادت، ذکر، نماز، روزه، کاروکسب، ازدواج، قهروصلح، همه و همه به‌خاطر خداست…
در عرفان‌های مثبت و حقیقی، هدف متعالی انسان «قرب الهی» است. محور همه فعالیت سالک واقعی خداست: عبادت، ذکر، نماز، روزه، کاروکسب، ازدواج، قهروصلح، همه و همه به‌خاطر خداست؛ بگو در حقیقت نماز و سایر عبادت‌های من و زندگی و مرگ من برای خدا، پروردگار جهانیان است؛ «قُل اِنَّ صَلاتِی و نُسُکِی و مَحیایَ و مَماتِی لِلِه رَبِّ العالَمِینَ».
اما عرفان‌های ساختگی و منفی، هدف خود را از انجام دادن کارهای طاقت‌فرسا، آماده کردن روح برای انجام دادن کارهای خارق‌العاده و شگفت‌انگیز می‌دانند؛ مثلاً آتش خوردن، روی میخ و شیشه خوابیدن، چاقو و سیخ به بدن فرو کردن.
اما واقعیت این است که انجام دادن این نوع کارها نشانه عارف واقعی بودن کسی نیست، زیرا بسیاری از این نوع کارها را کردن، نیت‌های درونی و ذهنی افراد را خواندن، از امر پنهان خبر دادن و امثال این‌ها معلول ریاضت‌ها و تمرین‌های روحی است.