معيار و ملاک ديگر براى تشخيص عرفان صحيح از غيرصحيح، توجه به كرامت انسان است. انسان، عزيز و كرامتمند است، خداوند متعال چنين چيزى را براى او خواسته و فرمان داده تا هم خود را عزيز بدارد و هم عزت ديگران را رعايت نمايد.
معيار و ملاک ديگر براى تشخيص عرفان صحيح از غيرصحيح، توجه به كرامت انسان است. انسان، عزيز و كرامتمند است، خداوند متعال چنين چيزى را براى او خواسته و فرمان داده تا هم خود را عزيز بدارد و هم عزت ديگران را رعايت نمايد.
زيبايىهاى فردى و اجتماعى در همين عزتمندى انسان است. خوارى و ذليل بودن، روح آدمى را مشمئز مىكند و جلوههاى زيباى هستى را زشت و نازيبا جلوه مىدهد. مقايسه دو انسان ذليل و عزيز، بهخوبى نشان مىدهد كه طبع انسان سليم چه چيزى را مىپسندد.
با اين وصف، انسان بر همه چيز خود حق دارد جز از بين بردن و خوار كردن نفس خود، امام صادق عليهالسلام فرمود:
إنَّ اللّهَ فَوَّضَ إلى المُؤمنِ كُلَّ شىءٍ إلاّ إذْلالَ نَفْسِهِ[1] (خداوند هر چيزى [از امور دنيا] را به مؤمن واگذار نموده است جز به خوارى كشاندن خويشتن را)
اما برخى مدعيان عرفان، به پيروان خود، دستور اكيد مىدهند كه خود را خوار كنند و در اجتماع و نزد مردم، ذليل نمايند تا به عرفان برسند!
[1] . وسائلالشيعه، ج١۶، ص١۵٧.