احکام, غسل‌‌هاى مستحب

پيدا نكردن آب‌‌

(۵۵٢) اگر انسان در آبادى باشد، باید براى تهیه آب وضو و غسل، به قدرى جستجو کند که از پیدا کردن آب ناامید شود و اگر در بیابان باشد، چنانچه زمین آن سخت است و یا پست و بلند است و یا به سبب وجود درخت و مانند آن عبور در آن زمین مشکل است‌‌، باید در هریک از چهار طرف به اندازه پرتاب یک تیر ـ‌‌که در قدیم با کمان پرتاب مى‌‌کردند و در حدود دویست قدم مى‌‌شود‌‌ـ در جستجوى آب برود و اگر زمین آن این طور نیست‌‌، باید در هرطرف به اندازه پرتاب دو تیر جستجو نماید.

(۵۵٣) اگر بعضى از چهار طرف هموار و بعضى دیگر پست و بلند یا عبور در آن مشکل باشد، باید در طرفى که هموار است به اندازه پرتاب دو تیر و در طرفى که این طور نیست به اندازه پرتاب یک تیر جستجو کند؛ و همین طور است اگر در یک طرف قسمتى هموار و قسمت دیگر ناهموار باشد.

(۵۵۴) کسى که وقت نماز او تنگ نیست و براى تهیه آب وقت دارد اگر یقین یا اطمینان دارد که در محلى دورتر از مقدارى که باید جستجو کند آب هست، در صورتى که مانعى نباشد و مشقت هم نداشته باشد باید براى تهیه آب برود.

(۵۵۵) لازم نیست خود انسان در جستجوى آب برود، بلکه مى‌‌تواند کسى را که به گفته او اطمینان دارد بفرستد و در این صورت اگر یک نفر ازطرف چند نفر برود کافى است؛ و همچنین اگر کسى اهل آن ناحیه باشد و خبر از نبودن آب بدهد به همان اکتفا مى‌‌شود.

(۵۵۶) اگر احتمال دهد که داخل بار سفر خود، یا در منزل یا در قافله آب هست، باید به قدرى جستجو نماید که به نبودن آب یقین کند، یا از پیدا کردن آن ناامید شود.

(۵۵٧) اگر پیش از وقت نماز جستجو نماید و آب پیدا نکند و تا وقت نماز همان جا بماند، لازم نیست که دوباره در جستجوى آب برود.

(۵۵٨) اگر بعد از داخل شدن وقت نماز جستجو کند و آب پیدا نکند و تا وقت نماز دیگر در همان جا بماند، جستجوى دوباره لازم نیست.

(۵۵٩) اگر از درنده بترسد، یا جستجوى آب به قدرى سخت باشد که نتواند تحمل کند، یا وقت نماز به قدرى تنگ باشد که هیچ نتواند جستجو کند، جستجو لازم نیست ولى اگر بتواند مقدارى جستجو کند همان مقدار جستجو لازم است‌‌؛ و اگر از دزد بر جان یا مال خودش بترسد نباید در جستجوى آب برود.

(۵۶٠) اگر در جستجوى آب نرود تا وقت نماز تنگ شود، معصیت کرده ولى نمازش با تیمم صحیح است.

(۵۶١) کسى که یقین دارد آب پیدا نمى کند، چنانچه دنبال آب نرود و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد که اگر جستجو مى‌‌کرد آب پیدا مى‌‌شد، باید بنا بر احتیاط واجب نماز را اعاده نماید.

(۵۶٢) اگر بعد از جستجو آب پیدا نکند و با تیمم نماز بخواند و بعد از نماز بفهمد در جایى که جستجو کرده آب بوده، نماز را احتیاطاً اعاده کند گرچه واجب نبودن اعاده خالى از وجه نیست.

(۵۶٣) اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوى خود را باطل کند نمى‌‌تواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوى خود را نگاه دارد، نباید آن را باطل نماید‌‌. و همچنین است اگر بداند که تهیه آب براى او ممکن نیست‌‌.

(۵۶۴) اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایى دهد یا دو شاهد عادل خبر دهند که اگر وضوى خود را باطل کند، تهیه آب براى او ممکن نیست، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوى خود را نگاه دارد، احتیاط در آن است که آن را باطل نکند.

(۵۶۵) کسى که فقط به مقدار وضو یا به مقدار غسل آب دارداگر بداند که اگر آن را بریزد آب پیدا نمى‌‌کند، چنانچه وقت نماز داخل شده باشد، ریختن آن حرام است و احتیاط در آن است که پیش از وقت نماز هم آن را نریزد.

(۵۶۶) کسى که مى‌‌داند یا دو شاهد عادل خبر دهند که آب پیدا نمى‌‌کند، اگر بعد از داخل شدن وقت نماز وضوى خود را باطل کند یا آبى که دارد بریزد معصیت کرده ولى نمازش با تیمّم صحیح است.